Wirusy i zombie. Epidemie w filmach, literaturze…
Czas czytania:6 minut/y, 38 sekund/y
Temat epidemii co jakiś czas pojawia się w twórczości literackiej, artystycznej oraz filmowej. Hollywoodzkie filmy z gwiazdami oszałamiają widzów i potrafią zaskakiwać fabułą. W Sadurski.com zestaw dzieł, w których wystąpił temat wirusa i epidemii
Epidemie w literaturze
1) Prawdopodobnie pierwszy szerszy opis epidemii znalazł się w „Wojnie peloponeskiej”. Napisał o tym w V w. p.n.e. grecki kronikarz Tukidydes.
2) Daniel Defoe (1660-1731), autor m.in. „Przypadków Robinsona Crusoe”, w 1722 r. opublikował powieść „A Journal of the Plague Year” („Dziennik roku zarazy”). Jest to relacja osób z 1665 roku, kiedy to Londyn nawiedziła dżuma (wydarzenia te nazwano Wielką Plagą Londynu). Dafoe aby osiągnąć wiarygodność, dodaje opisy konkretnych ulic i dzielnic, nawet tabele z liczbami ofiar. Mimo to powieść uznano jako literackie science-fiction.
3) Adam Mickiewicz (1798-1855), nasz wieszcz narodowy, w swej twórczości również poruszał temat zarazy. Konkretnie w powieści poetyckiej “Konrad Wallenrod“. “Pieśń Alpuhary” zaczyna się tak:
„Już w gruzach leżą Maurów posady,
naród ich dźwiga żelaza,
bronią się jeszcze twierdze Grenady,
ale w Grenadzie zaraza”.
Na końcu arabski wódz Almanzor „pocałowaniem wszczepia w duszę” wodza Hiszpanów „jad” czyli podstępem zaraża wrogów.
Jak na ironię losy, Mickiewicz oraz największy romantyk angielski George Byron, zmarli na cholerę.
4) Edgar Allan Poe (1809-1849) napisał nowelę „Maska Czerwonego Moru” (u nas tytuł w przekładzie: „Maska Śmierci Szkarłatnej”). Akcja baśni toczyła się w krainie księcia Prospero. Książę wraz z grupą najbliższych w klasztorze schronił się przed zbierającą krwawe żniwo dżumą. Schronił się, lecz tak naprawdę bawił się, ucztował i korzystał z uciech życia. Aż do czasu, gdy… Zresztą można samemu sobie przeczytać.
5) Juliusz Słowacki w 1838 roku napisał poemat “Ojciec zadżumionych“, wydany drukiem rok później. Słowacki opisaną historię usłyszał w egipskim Al-Arisz, w trakcie podróży do Palestyny w roku 1836. Rzecz jest o Arabie, któremu dżuma zabrała żonę i siedmioro dzieci.
6) Francuski pisarz Albert Camus (1913-1960) jest autorem wspaniałej powieści “Dżuma“. Napisał ją w 1947 roku. Nie ma tu jednak opisów choroby dżumy, raczej ogólne odniesienia związane ze “złem”. Powieść odczytano jako moralitet odnoszący się do uogólnionego Zła.
7) Powieść „Msza za miasto Arras” (1971) jest uważana za najlepszą powieść Andrzeja Szczypiorskiego (1928-2000), a nawet za jedną z wybitnych powieści polskiej literatury. Akcja dzieje się w połowie XIV wieku, w Brabancji (dzisiejszej Belgii), gdzie miała wtedy miejsce epidemia zarazy. Mamy tu opisy epidemii w mieście Arras, głód, pogromy Żydów, prześladowanie czarownic i heretyków. Powieść ukazała się w 1971 roku.
Epidemie w malarstwie
8) „Zadżumieni w Jaffie”, to obraz namalowany w 1804 roku przez Antoine-Jean Gros’a (1771-1835). Obraz znany też pod innym tytułem: “Napoleon odwiedza zadżumionych w Jaffie” i ten tytuł dobrze opisuje zawartość dzieła. Obraz można oglądać w paryskim Luwrze.
Epidemie w filmach Hollywood
Epidemia
9) “Epidemia” (Outbreak, 1995) w reżyserii Wolfganga Petersena, miała premierę w 1995 roku. Znakomita fabuła i rola Dustina Hofffmana w roli głównej, jako epidemiolog pułkownik Sam Daniels. Film był w polskich kinach, kilka razy pokazywano go w polskich stacjach telewizyjnych. I jest pierwszym filmem, jaki przychodzi wielu z nas jako przykład filmu na temat epidemii.
W 1967 roku nieznany wirus dziesiątkuje ludność w dolinie rzeki Motaba w Zairze. Sytuacja zostaje opanowana, jednak po 27. latach wirus pojawia się w Stanach Zjednoczonych. Jeden z zarażonych umiera w szpitalu, w którym pracuje była żona Danielsa. Wkrótce w prowincjonalnym miasteczku Cedar Creek wybucha epidemia. Armia odcina miasto od świata. Daniels na własną rękę zaczyna dochodzenie do prawdy, aż do szczęśliwego finały czyli wynalezienia skutecznej szczepionki.
Contagion. Eepidemia strachu
10) “Contagion. Epidemia strachu” (2011), w reżyserii Stevena Sonderbergha, to film katastroficzny. W realistyczny sposób pokazuje szybkie rozszerzanie się morderczej epidemii. Musi interweniować Gwardia Narodowa, a prezydent USA przed zakażeniem chroni się w schronie atomowym. Można powiedzieć, jest to, co wszyscy aktualnie znamy z przekazów telewizyjnych na temat koronawirusa. Ale film, to jedno, a nasze realne życie i autentyczny strach przed tym, co ma miejsce w rzeczywistości – to dwa inne światy. Dlatego lepiej, żeby ci którzy mają słabą konstrukcje psychiczną, lepiej tego filmu obecnie nie oglądały.
Tym niemniej, doborowa obsada, m.in. Matt Damon, Kate Winslet, Marion Cotillard, Jude Law, Gwyneth Paltrow – to magnes, który do obejrzenia (lub przypomnienia sobie) tego filmu, na niektórych może zadziałać. Film ogląda się jednym tchem i miłośnicy filmów katastroficznych będą zachwyceni.
Resident Evil
11) Miłośnikom science fiction, horrorów i filmów akcji nie trzeba przedstawiać “Resident Evil” (2002) w reżyserii Paula W.S. Andersona i sześciu kolejnych filmów będących kontynuacją, z niezapomnianą Millą Jovovich w roli głównej. Film powstał na motywach japońskiej gry komputerowej pod tym samym tytułem (w Japonii nazywała się “Biohazard”).
Akcja filmu zaczyna się w wielkiej korporacji Umbrella (Parasol), zaopatrującej w swe produkty niemal wszystkie gospodarstwa domowe w USA. Pod ziemią potajemnie pracuje też nad wirusem, który przypadkowo, przez wentylację, zaraża pracowników firmy. Do wyjaśnienia sprawy rusza oddział komandosów. Okazuje się, że są tam już krwiożercze zombie. Wkrótce wirus rozprzestrzenia się na cały świat, a Alice (Milla Jovovich) po poddaniu genetycznym modyfikacjom staje się silniejsza i wraz z kilkoma ocalałymi (jeszcze nie zarażonymi) próbuje powstrzymać haos, w którym królują rzesze krwiożerczych zombie.
12 małp
12) “12 małp” (1995) w reżyserii Terry’ego Gilliama, z Brucem Willisem w roli głównej, to trzymający w napięciu horror z niespodziewanymi zwrotami akcji. W 2035 roku śmiertelny wirus doprowadził do zagłady ludzkości i przetrwali tylko nieliczni, kryjąc się pod ziemią. Więzień James Cole w zamian za obietnicę skrócenia kary zostaje przemieszczony się w czasie. W przeszłości, w roku 1996 ma zapobiec tragedii. Trafia jednak do roku 1990, zostaje wzięty za psychopatę i osadzony w domu wariatów. Po kilku próbach wreszcie trafia do roku 1996. Aktor Brad Pitt za rolę drugoplanową otrzymał nominację do Oscara.
28 dni później
13) “28 dni później” (28 Days Later) z roku 2002 w reżyserii Danny’ego Boyle nie jest produkcją hollywoodzką, lecz brytyjską. Ale został zrealizowany z werwą rozmachem, do tego trzyma widzów w napięciu do ostatniej chwili.
Akcja filmu toczy się w przyszłości, w Wielkiej Brytanii po tym, jak grupa bojowników o prawa zwierząt włamuje się do laboratorium. Wypuszczają z klatki małpę, zarażoną przez naukowców „szałem” (rage). Małpa atakuje wszystkich. Po nieokreślonym czasie w opuszczonym szpitalu ze śpiączki budzi się mężczyzna (w tej roli Cillian Murphy). Wychodzi ze szpitala i z przerażeniem odkrywa, że doszło do apokaliptycznej katastrofy.
14) Podobnych filmów katastroficznych z wirusem w tle jest więcej. Wymieńmy choćby:
> World War Z (w roli głównej Brad Pitt, do tego z energiczne, szybko poruszające się bestie zombie.
> Jestem legendą (w roli głównej Will Smith walczący z zombie).
> REC (akcja rozgrywa się w Barcelonie, a film oryginalnie oglądamy z kamery trzymanej przez bohaterów filmu).
> Flu (film południowokoreański – więc dzieje się w jednym z koreańskich miast, a wirus zabija każdego po 36. godzinach od zarażenia człowieka.
Epidemie w filmach niekatastroficznych
15) Również w 1971 roku reżyser Roman Załuski nakręcił fabularny film “Zaraza“. Akcja nawiązywała się do autentycznej epidemii czarnej ospy na Dolnym Śląsku.
16) Wątki epidemii znalazły się w horrorze “Nosferatu wampir” Wernera Herzoga (1979), który był ekranizacją powieści Brama Stokera o hrabim Drakuli. Także w głośnym filmie “Amadeusz” Miloša Formana (1984) oraz we francuskim filmie “Huzarze” (1995) w reżyserii Jean Paula Rappaneau, nakręconym według powieści Jeana Giono “Huzar na dachu”.
17) “Chopin. Pragnienie miłości” (2002), to film Jerzego Antczaka. Jest tu wątek zarazy, która ogarnęła Paryż w 1832 roku. Sceny zarazy kręcono na Starym Mieście w Lublinie.
Epidemie w sztuce, literaturze i filmie: (c) Sadurski.com
Zobacz też:
> Ciekawostki o zombie
> Koronawirus – ciekawostki
> Przepowiednie na rok 2020
